Co się w niej kryje?
Potas (K+)
Potas reguluje ciśnienie osmotyczne i jest odpowiedzialny za przesyłanie impulsów nerwowych oraz za skurcze mięśni. Potas pomaga również w utrzymaniu równowagi płynów w organizmie. Niedobór potasu powoduje osłabienie, spadek ciśnienia krwi, zaparcia, ogólne zmęczenie oraz nerwowość.
Potas jest pierwiastkiem niezbędnym każdej komórce naszego ciała. Zapewnia im właściwy stopień nawodnienia, a także równowagę płynową pomiędzy ich wnętrzem a środowiskiem zewnętrznym. Pośredniczy też w dostarczaniu komórkom składników odżywczych i usuwaniu zbędnych produktów przemiany materii.
Potas odgrywa bardzo istotną rolę w układzie nerwowym. Odpowiada za powstawanie impulsów nerwowych, a tym samym wpływa m.in. na naszą zdolność myślenia czy zapamiętywania. Niemniej ważny jest wpływ potasu na pracę mięśni – ich siłę, wytrzymałość, zdolność regeneracji. Zależność ta dotyczy też mięśnia sercowego. Spośród wielu innych funkcji potasu do najistotniejszych należą:
- regulacja gospodarki wodno-elektrolitowej,
- utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej,
- normalizacja ciśnienia krwi i rytmu serca,
- aktywizacja enzymów uczestniczących w przemianie materii, m.in. insuliny.
Niedobór potasu w organizmie człowieka skutkuje ogólnym osłabieniem, zmęczeniem, sennością albo nadmierną nerwowością. Osoby stosujące dietę ubogą w ten ważny pierwiastek mogą skarżyć się na skurcze mięśni, łamliwość kości, nadciśnienie, zaparcia, zaburzenia pracy nerek, problemy z koncentracją.Wapń (Ca2+)
Wapń stanowi podstawę tkanki łącznej, kości i zębów. Uczestniczy także w krzepnięciu krwi, regulacji niektórych hormonów, skurczu mięśni szkieletowych i serca, przewodzeniu impulsów nerwowych, procesie dzielenia się i regeneracji komórek.
Zapewnia homeostazę, czyli prawidłowe funkcjonowanie oraz równowagę organizmu, a także zwiększa przyswajalność witaminy B12.
Wpływa również na pracę mięśni i przesyłanie sygnałów nerwowych, na koagulację krwi oraz reguluje pracę serca. Niedobór wapnia powoduje również nadmierną potliwość, nerwowość, wymioty oraz skurcze.
Magnez(Mg2+)
jest istotny w budowie kości oraz komórek, zwłaszcza komórek mięśni. Pomaga zachować równowagę systemu nerwowego i uczestniczy w budowie wielu enzymów. Niedobór magnezu powoduje rozdrażnienie, nerwowość oraz skurcze
Magnez stabilizuje funkcje układu nerwowego i usprawnia pracę szarych komórek. Biorąc udział w przemianie węglowodanów, białek oraz tłuszczów, warunkuje dostawę energii do tkanek i komórek organizmu, zwłaszcza do wrażliwych na jej niedobór komórek nerwowych mózgu. Zmniejsza też ich nadpobudliwość, działając na organizm uspokajająco. Poprawia pamięć i myślenie. Magnez jest odpowiedzialny za sprawne działanie układu naczyniowo-sercowego. Magnez poprawia trawienie, przeciwdziała tworzeniu się kamieni w nerkach, reguluje pracę tarczycy oraz rozszerza drogi oddechowe, wspomagając leczenie astmy i zapalenia oskrzeli.
Sód (Na+)
Sód to pierwiastek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Dzięki niemu, a także innym elektrolitom, serce może sprawnie pracować, a ciśnienie krwi jest na odpowiednim poziomie. Sód jest niezbędny do wymiany wody pomiędzy komórkami a substancją międzykomórkową. Jest również bardzo ważny w pracy mięśni – umożliwia ich skurcze.
Sód to pierwiastek, który razem z potasem, magnezem i wapniem, należy do tzw. elektrolitów. Są to substancje, które we wszystkich płynach ciała występują w postaci jonów dodatnich (kationów) lub ujemnych (anionów). Sód występuje w postaci kationu (Na +) w płynach zewnątrzkomórkowych organizmu. Zawartość sodu w ciele dorosłego człowieka wynosi około 92 g, z czego połowa jest obecna we krwi i innych płynach, ponad 1/3 w kościach a pozostałe ilości wewnątrz komórek organizmu. Ilość tego pierwiastka w organizmie jest regulowana przez hormony – peptydy natriuretyczne (np. ANP), które wzmagają usuwanie sodu (dzieje się tak, kiedy stężenie sodu we krwi wzrasta), oraz aldosteron i wazopresynę, które powodują jego zatrzymanie (dzieje się tak, kiedy jego poziom we krwi spada).
Sód w organizmie – jakie pełni funkcje?
- odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego – wraz z potasem reguluje napięcie mięśniowe (także serca) i wpływa na przewodzenie bodźców w komórkach nerwowych;
- reguluje gospodarkę wodną organizmu – zatrzymuje wodę w organizmie i odpowiada za jej prawidłowe rozmieszczenie w ustroju;
- bierze udział w utrzymaniu odpowiedniego pH, czyli równowagi kwasowo-zasadowej organizmu;
- uczestniczy w aktywnym wchłanianiu wielu składników odżywczych, na przykład glukozy i aminokwasów;
Wodorowęglany (HCO3-)
Wodorowęglany to związki, które naturalnie występują w ludzkim organizmie. Jedną z ich najważniejszych funkcji jest utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej, która zmienia się pod wpływem procesów metabolicznych. Wodorowęglany mają właściwości alkalizujące – neutralizują kwasy. Zakwaszenie organizmu to problem, którym współcześnie dotyka wiele osób. Stres, nieprawidłowa dieta, używki, brak aktywności fizycznej to czynniki, które sprzyjają zaburzeniom równowagi kwasowo-zasadowej. Objawami takiego stanu mogą być bóle głowy, mięśni, wzdęcia, zgaga, pogorszenie stanu skóry, zmęczenie, problemy z koncentracją.
Siarczany (SO42-)
Siarka ma bardzo duże znaczenie w poprawnym funkcjonowaniu komórek, wchodzi również w skład wielu enzymów. Razem z sodem (Na+) jest składnikiem halitu (NaCl – sól kuchenna). W nadmiarze sól jest szkodliwa, jednak do prawidłowego funkcjonowania organizmu jest ona konieczna.
Chlorki Cl- utrzymuje prawidłowe ciśnienie osmotyczne w komórkach. Jako składnik kwasów trawiennych w żołądku odgrywa istotną rolę w procesach trawiennych.
